ışık ve sesin ortak özelliği

Ses oluşumu ve varoluşundaki temel kavram ses dalgası olmaktadır. Sesin gerçek varlık olarak tanımlanması için gerçeklikle (realite) etkileşim e geçen bu kısımdır. Ses dalgasının konum ve zaman içindeki hareketini ses dalgalarıyla gerçekleştirmesi yanında sesin dalga özelliği bizatihi varlık özelliğidir. Örneğin bir tarayıcının renk derinliği 2 bit olsun. 22=4 yapar. Yani algılanan ışık seviyesi siyah ile beyaz dâhil 4 farklı renkten birisinin değerini alacaktır. Siyah ve beyaz tarama yapan bir tarayıcının renk derinliği 1 bittir. Taranan resimdeki tüm farklı renkler 21=2 farklı renkle oluşturulur. Bu renkler de siyah ve Ortak alınan kararlarla filmin görüntü dilini oluşturmak için . veya nesnelerin üzerine düşen ışık; ön, yan ve arka yönlerin . Kameralarda bulunan b eyaz dengesi özelliği, İnsanlar yunus ve yarasaların kullandıkları bu yöntemden ilham alarak radar sonar ultrason gibi cihazlar yapmışlardır. SESİN ÖZELLİKLERİ: Sesin ayırt edici olabilecek üç özelliği vardır. 1. Sesin şiddeti 2. Sesin yüksekliği 3. Sesin tınısı 1. Sesin Şiddeti: Titreşim şiddeti sesin şiddetini belirler. 6 Sınıf Matematik Dağılma Özelliği ve Ortak Çarpan Parantezine Alma test çöz ve puan kazan. Bu konuda yeni nesil beceri temelli sorular, kazanım testleri ile konu kavrama testleri bulunmaktadır. Bu testi çözerek yazılı sınava etkin bir şekilde hazırlanabilirsiniz. Site De Rencontre Gratuite En Suisse. Işığın bulunmadığı ortamlar ortamlarda varlıkları canlı ve cansız varlıkları ışık sayesinde net olarak Güneş Dünya’mızı aydınlatır. Her şeyi ayrıntılarıyla görebiliriz. Geceleri karanlık olduğu için varlıkları göremeyiz. Etrafımızdaki varlıkları duyu organlarımızla algılarız. Duyu organlarımızdan biri olan gözümüz sayesinde, etrafımızda meydana gelen pek çok şeyi görerek tanırız. Böylece onlar hakkında fikir sahibi oluruz. Görme olayının gerçekleşebilmesi için baktığımız varlıkların bir ışık kaynağı tarafından aydınlatılması ve bu varlıklardan gözümüze ışık gelmesi gerekir. Dolayısıyla karanlık ortamda görme olayı gerçekleşmez. Bulunduğumuz ortamdaki varlıkları net olarak görebilmemiz için ışık miktarının yeterli olması gerekir. Işık miktarı yetersiz olduğunda ya da çok fazla arttığında görme olayı zorlaşır. ÇEVREMİZDEKİ IŞIK KAYNAKLARI Çevremizdeki canlı ve cansız varlıkları görmemizi sağlayan ışıktır. Çevresine ışık vererek aydınlatan cisimlere ışık kaynağı görmelerini sağlayan enerji türü ışıktır. Bütün ışıklar bir ışık kaynağı tarafından üretilmektedir. Işık yapıp etrafını aydınlatan her şey ışık kaynağıdır. Dünyanın ve bilinen en büyük ışık kaynağı güneştir. Işık kaynakları doğal ve yapay ışık kaynakları olarak 2 grubu ayrılır Doğal ışık kaynaklarıBazı ışık kaynakları kendi kendine ışık üretirler. Bu tür kaynaklara doğal ışık kaynakları isimi verilmektedir. Güneş, yıldız, yıldırım ve şimşek türü doğal olaylar doğal ışık kaynakları grubuna girmektedir. GÜNEŞ YILDIZ YILDIRIM ŞİMŞEK Yapay ışık kaynaklarıDoğal ışık kaynaklarından akşam olduğu zaman yararlanılamaz. Bu durumda yapay ışık kaynakları devreye girer. Yapay ışık kaynakları insanlar tarafından yapılmaktadır. Ampul, lamba, mum ve meşale gibi araçlar yapay ışık kaynaklarının içerisine girer. AMPUL LAMBA MEŞALE MUM Bazı cisimler, ışık kaynağı olmadıkları halde ışık yayıyor gibi görünürler. Bunun nedeni, ortamda başka bir ışık kaynağının bulunmasıdır. Ayna, metal kaşıklar, bisiklet ve araba reflektörleri, bu duruma örnektir. Bazı gecelerde Ay ışığının çevremizi aydınlattığını fark ederiz. Ay, bir ışık kaynağı değildir. Güneş ışınları Ay yüzeyine çarpar. Bu sayede Ay, ışık yayıyormuş gibi görünür. Çevremizdeki bazı varlıklar, ortamda bulunan başka ışık kaynaklarının varlığı nedeniyle ışık yayıyormuş gibi görünürler. Denizin derinliklerinde yaşayan bazı balıklar, ışık yayarlar. Bazı mantarlar, karanlıkta ışık saçarlar. Doğal bir ışık kaynağı olan ateş böceği, ışık üretir. Yıldızlar, kendi ışıklarını üreterek, gezegenler ise bir ışık kaynağından aldıkları ışıkla aydınlanıp parlak görünürler. Güneş, mum alevi, ışık veren ampul gibi ışık kaynakları sıcaktır. Bunlar, çevrelerine ışık dışında ısı da verirler. Bazı ışık kaynakları ise ışık yayarken ısı vermezler. Floresan lamba, ateş böceği, derinlerde yaşayan bazı balıklar, bunlara örnektir. Trafik levhaları, ışık yaymadıkları halde geceleri yayıyor gibi görünür. Bunun nedeni, taşıtların farlarından yayılan ışıktır. Trafik levhaları özel maddelerle kaplandığı için üzerlerine ışık geldiği zaman diğer cisimlerden daha parlak görünür. Bunlara kendini aydınlatan cisimler denir. Aydınlatan cisimlere örnekler alüminyum folyo,ayna,kaşık reflektör de verilebilir. GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE AYDINLATMA İlk insanlar sadece Ayın ve yıldızların yaydığı ışıkla aydınlanırdı. Ateşin keşfedilmesiyle birlikte aydınlanma sorunu ortadan kalktı. Meşale, gaz lambaları, kandil ve mum gibi ışık kaynakları yapıldı. Daha sonraları ampul icat edildi. Ampul, icat edildiği günden beri aydınlatma teknolojisininen önemli aracı olmuştur. Bilim adamları, çevreye zarar vermeyen ve sağlık sorunlarına yol açmayan ampuller üretebilmek için çalışmalarına devam etmektedirler. Normal ampuller, ısınarak ışık verdikleri için elektrik enerjisinin çok az miktarını ışığa çevirirler. Bu nedenle elektrik enerjisinin büyük bir bölümünü ısı yerine ışığa dönüştüren floresan lambalar üretildi. Floresan lambalar normal ampullerden daha pahalı olmalarına rağmen, normal ampullerden dört kat daha ampuller daha basit bir teknoloji ile üretilebilir. Ancak enerji tasarrufu sağlayan, küçültülmüş lambaları üretebilmek için daha ileri teknoloji gereklidir. Aydınlatmanın Yaşamımızdaki Etkileri Aydınlatma teknolojisindeki gelişmelerin toplum yaşamı üzerinde olumlu etkileri olmuş ve yaşam kalitesi yükselmiştir. Evde, hastahanelerde, havaalanlarında, otoyollarda, alışveriş merkezlerinde ve otogarlarda aydınlatma teknolojisinin ürünleri kullanılmaktadır. Aydınlatma teknolojisi, kullandığımız pek çok araçta uyarı amaçlı kullanılır. Buzdolabının kapağı açıldığında lambanın yanması, ütü çalıştırıldığında ışığının yanması bu uygulamaya örnek verilebilir. Aydınlatma teknolojisi sayesinde araçlar geceleri rahat bir şekilde kullanılır. Araçların lambaları, yol kenarlarındaki lambalar araçların gece kullanımını kolaylaştırır. Denizlerde derine doğru inildikçe güneş ışığı azalır. Ortam gittikçe kararır. Ancak aydınlatma teknolojileri sayesinde okyanusların ve denizlerin derinlikleri araştırılabilir. Buralarda yaşayan canlılar hakkında bilgi aydınlatma teknolojileri sayesinde hastahaneler gece ve gündüz hizmet verebilir. Fabrikalar gece ve gündüz çalışabilir. Işığın Doğru Kullanımı Bulunduğumuz ortamların gereğinden fazla ya da az aydınlatılması görmeyi zorlaştıracağından, gözlerimizin yorulmasına yol açar. Bulunduğumuz ortamlarda ışığın doğrudan gözümüze gelmemesine dikkat etmeliyiz. Gece ders çalışırken masa lambası kullanmak göz sağlığı için yararlıdır. Ancak ışığın sol arkadan gelmesine dikkat etmeliyiz. Göz sağlığımızın bozulmaması için, okuduğumuz kitapla gözümüz arasındaki mesafenin 35 - 40 cm arasında olması gerekir. Güneşli günlerde güneş gözlüğü kullanmak göz sağlığı için önemlidir. Ancak gözümüzde güneş gözlüğü bile olsa Güneşe doğrudan bakmak sakıncalıdır. Uzun süre bilgisayar veya televizyon karşısında kalmamaya, bu araçları kullandığımız sürece de onları fazla yakından izlememeye dikkat etmeliyiz. Aydınlatma araçlarının tasarruflu kullanılması aile ve ülke ekonomisi bakımından oldukça önemlidir. Ampullerin güçleri farklıdır. Gücü az olan ampuller ışık ihtiyacının az olduğu yerlerde, gücü fazla olan ampuller ise ışık ihtiyacının çok olduğu yerlerde kullanılmalıdır. Böylece gereksiz enerji harcanmayarak ekonomiye katkıda bulunulmuş olur. Geceleyin caddeleri ve parkları aydınlatmada kullanılan ışık kaynakları, aydınlatılacak ortama yönlendirilmelidir. Gökyüzüne ya da uygun olmayan yerlere yöneltilen ışık, enerji israfına yol açar. IŞIK ÇEVREYİ ETKİLER Mİ? Gerekmeyen yerlerin aydınlatılması,gereğinden fazla aydınlatılma yapılması,gözü yorar ve görmeyi ışık kirliliği denir. Işık Kirliliğinin Sonuçları Göze zarar verir. Gökyüzünün güzelliğini görmemizi engeller. Gökyüzü incelemelerinde gök bilimcileri olumsuz etkiler. Aile ve ülke ekonomisine zarar verir. Yumurtadan çıkan deniz kaplumbağalarının denizi bulmalarını engeller,çoğunun ölmesine neden mehtabın parlak olduğu zamanlarda yumurtlayan dişi kaplumbağalar çok ışıklı yerlerde yumurtlamaz. Işık Kirliliğini Önlemek İçin Neler Yapılmalıdır? Işıklar ihtiyaç duyulduğunda yakılmalıdır. Ortamın büyüklüğüne uygun aydınlatma aracı kullanılmalıdır. Sokak lambaları ışığı dağıtmayacak şekilde yapılmalıdır. Koşullara uygun aydınlatılma yapılmalıdır. BSES HER SESİN BİR KAYNAĞI VARDIR Canlılar çevreleriyle iletişim kurabilmesi için görmeleri ve duymaları gerekir. Bazen cisimleri görmeden seslerinden ne olduklarını tanıyabiliriz. Hayvan seslerinden, müzikal aletlerden, taşıtların çıkardığı sesten ne olduğunu bilir ve de tanırız. Çevremizde ses veren ve ses oluşturan cisimlere ses kaynağı denir. Kulağımıza gelen bazı sesler doğal bazı sesler ise yapaydır. Rüzgâr uğultusu, gök gürlemesi, dalga sesi, yüksek bir yerden akan su şırıltısı, kuş ve böceklerin sesi doğal sestir. Bu sesleri üreten kaynağa da doğal ses kaynağı denir. Müzik aletlerinden, ulaşım ve taşıma araçlarından çıkan, sesler de yapay sestir. Bu sesleri üreten kaynaklara da yapay ses kaynağı denir. Ses kaynağından çıktıktan sonra ışık gibi her yöne yayılır. Sesin yayılma özelliği olmasaydı kaynağından çıkan sesler kulağımıza kadar gelmezdi. Ses dalgalar halinde yayılır. Ses dalgalarını bizler göremeyiz. Dalgalar halinde yayılan ses uzaklaştıkça dalgalar zayıflaşır. Bu nedenle ses kaynağına yakın sasler güçlü duyulur, ses kaynağından uzaklaştıkça sesin duyulması güçleşir. Ses dalgaları havada hareket ettiği gibi suda da dalgalar halinde yayılır. Ses suda havadan daha hızlı yayılır. Ses katılarda da dalgalar halinde yayılır. SES NASIL OLUŞUR? Titreşen bir nesnenin başlattığı titreşimler dizisine ses oluşabilmesi için titreşim hareketi bir nesnenin ileri geri yapan ses kaynakları havayı hava yayılarak kulağımıza gelir ve bir etki ses işitilir. SESLERİ NASIL DUYARIZ? Ses kaynaklarından çıkan ses,havada yayılarak kulağımıza kadar gelir ve kulak zarını titreştirir. Kulak zarındaki titreşimler kulağın iç kısımlarına titreşimler belirli bir ileti taşır. Bu iletiler beyne ulaştığında ses iletilmiş olur. SESİN ŞİDDETİ Aynı ses kaynağının ürettiği sesin farklı uzaklıklardan farklı şekilde duyulmasını sağlayan özelliğe sesin şiddeti şiddetleri şiddetine de gürlük denir. Sesin şiddetini artırmak ve sesimizi uzaklara duyurmak için megafon adı verilen bir alet kullanılır. Sokak satıcıları,itfaiyeciler, polisler seslerini duyurabilmek için megafon kullanırlar. MEGAFON İşitme güçlüğü çeken insanlar işitme cihazı cihazlar çevreden gelen seslerin şiddetini artırarak daha iyi duyma sağlar. İŞİTME CİHAZI SES KİRLİLİĞİ Amacı dışında kullanılan yüksek ses, ses kirliliğine neden olur. Kalabalık şehirler ve gelişen teknoloji ses kirliliğinin artmasına neden olur. Ses kirliliği,ruh ve beden sağlığımızı olumsuz yönde etkiler. Gürültülerden etkilenmemek için binalara ses yalıtımı bulunduğu ortamdan geçişini engellemek amacıyla binaların yalıtım maddeleriyle kaplanmasına ses yalıtımı denir. ÖĞRENDİKLERİMİZİ ÖLÇELİM Soru 1. Varlıkları görebilmemiz için ne gereklidir? A Ses B Işık C Enerji D Güneş Soru 2. Aşağıdakilerden hangisi doğal ışık kaynaklarına bir örnektir? A Mum B Kibrit C Güneş D Lamba Soru 3. Aşağıdakilerden hangisi yapay ışık kaynaklarına bir örnektir? A El feneri B Güneş C Ateş böceği D Yıldızlar Soru 4. Canlıların yaşamındaki en önemli ve en büyük ışık kaynağı aşağıdakilerden hangisidir? A Ay B Gezegenler C Lambalar D Güneş Soru 5. Ders çalışırken ışık nereden gelmelidir? A Sol arka B Sol ön C Sağ arka D Sağ ön Soru 6. Ampulü icat eden bilim adamı kimdir? A Isaac Newton B Thomas Edison C Albert Einstein D Theodor Schwann Soru 7. Aşağıdakilerden hangisinin artması herhangi bir kirliliğe neden olmaz? A Ağaç B Işık C Ses D Çöp Soru 8. Aşağıda verilenlerden hangisinin çıkardığı ses doğal ses kaynağına örnek değildir? A İnsan B Kedi C Müzik D Kuş Soru 9. Aşağıda verilen ifadelerden hangisi yanlıştır? A Ses bir enerji türüdür. B Ses üreten cisimler titreşirler. C Ses kaynağından uzaklaştıkça sesin şiddeti artar. D Bazı cisimlerin ürettiği sesleri duyamayız. Soru 10. Aşağıda verilen ortamlardan hangisinde ses kirliliği olmaz? A Kütüphane B Trafik C İnşaat D Lunapark Soru 11. Aşağıda verilen ifadelerden hangisi doğrudur? A Trafik lambaları doğal ışık kaynağıdır. B Işık kaynakları yalnızca doğal olabilir. C Ay ve gezegenler doğal ışık kaynağıdır. D Işık kaynakları doğal ve yapay olmak üzere ikiye ayrılırlar. Soru 12. Aşağıda verilenlerden hangisi göz sağlığını olumsuz yönde etkilemez? A Bilgisayar B Televizyon C Yeşil alanlar D Fazla ışıklı ortamlar Soru 13. I. Işığın kullanım yeri II. Miktarı III. Yönü IV. Zamanı Yukarıda verilenlerden hangisi ya da hangileri yanlış olursa ışık kirliliği oluşur? A Yalnız I B Yalnız II C I, II ve III D I, II, III ve IV Soru 14. Kaynağından çıkarak kulağımıza kadar gelen ses nasıl yayılır? A Her yönde yayılır. B Bir yönde yayılır. C Yayılmaz. D İki yönde yayılır. Soru 15. Sesleri duyabilmemizi ve hafif sesleri kuvvetli seslerden ayırmamızı sağlayan özellik aşağıdakilerden hangisidir? A Sesin titreşimi B Sesin şiddeti C Sesin tınısı D Sesin frekansı Soru 16. Aşağıdakilerden hangisi ses kaynağı değildir? A rüzgâr B çalışan radyo C çalışan mutfak robotu D çalışma masası Soru 17. Aşağıdakilerden hangisi gürültünün insan sağlığı üzerindeki etkilerinden biri değildir? A Anlamayı güçleştirir. B Sinirli ve gergin olmaya neden olur. C Görme duyumuzu engeller. D İşitme kaybına neden olur. Soru 18. Aşağıdakilerden hangisi ses kirliliğine neden olur? A İnşaat çalışması B Kuş sesi C Rüzgâr D Yaprak hışırtısı Soru 19. Aşağıda verilenlerden hangisini yapmak göz sağlığımız için önemlidir? A Televizyonu yakından izlemek. B Kitapla göz arasında 35-40 cm bırakmak. C Bilgisayarı uzun süre kullanmak. D Fazla ışıkta kitap okumak. Soru 20. Aşağıdakilerden hangisi yapay ses kaynağına örnektir? A Kuş sesi B Şelale C Sinek vızıltısı D Telefon B C A D A B A C C A D C D A B D C A B D KAYNAKÇA 1 2012,Nisan07. 2 2012,Nisan07. 32010,Şubat08 2012,Nisan07. 42009,Kasım19 2012,Nisan07. 52011,Mayıs02 2012,Nisan07. 62012,Nisan07. 72012,Ocak292012,Nisan,07. Tatlım;- Bu özellikler 8 grupta incelenir1. Canlılar hücrelerden Canlılar Canlılar solunum Canlılar boşaltım Canlılar hareket Canlılar büyür ve Canlılar uyarıcılara tepki gösterir irkilir.8. Canlılar ürer. iyi Şanslar Görünen ışık da bunlar gibi, ama daha farklı dalga boylarına sahip elektromanyetik ışımadır ve bu sistemi kaba hatları ile anlamak aslında ışığın bir çok özelliğini kavramamıza ve sektörel kullanılan bazı kavramları anlamamıza yardımcı olacaktır. Temel aydınlatma kavramları Elektromanyetik radyasyon, frekansına göre değişik tiplerde sınıflandırılmıştır. Bu tipler radyo dalgaları, mikrodalgalar, kızılötesi radyasyon, görünür ışık, morötesi radyasyon, X-ışınları, gamma ışınları gibi sıralanabilir. Canlıların gözleri bu ışınlardan sadece küçük bir frekans aralığındaki ışınları algılayabilir. Buna “ışık” ya da az bilinen adıyla “görülebilir tayf” deriz. Biz bu dalga karmaşasından sadece 380nm ve 740nm dalgaboyu aralığını görebiliriz. 380nm ve 740nm dalgaboyu aralığındaki dalga boylarının tümünü kapsayan ışık kaynaklarına full spectrum ışık kaynakları denir. Burada full spectrum aslında teknik bir tanımlamadan çok doğala en yakın anlamında kullanılır. Güneşin full spectrum bir ışık kaynağı olduğu kabul edilir. Gözlerimiz, beynimiz ve bilinçaltımız insanoğlu varolduğundan beri doğal olarak bu ışık kaynağına güneş ışığına’ göre evrimleşmiştir. Bir cam prizmadan geçirilen dar açılı gün ışığı Newton’un deneyinde de görülebileceği gibi renkli bir spectrum ortaya çıkarır. Burda ortaya çıkan her renk farklı bir dalga boyunu temsil eder. Güneşten gelen ışınların bütün dalga boylarını içerdiği kabul edilir; yapay ışık kaynakları ise türüne göre değişkenlik göstererek dalga boylarının bazılarını üretemeyebilir. Işığın ve ışık kaynağının bir anlamda kalitesini tanımlamak ve 3. şahıslara tanımlayabilmek için için Color temperature ve Color Rendering Index CRI dediğimiz bazı tanımlamalar kullanılır. Color temperature renk sıcaklığı’ ya da benim kullanmayı tercih ettiğim şekilde ışık ısısı’ dediğimiz şey Kelvin olarak derecelendirilen ve bir yapay ışık kaynağının sıcaklığını ya da soğukluğunu tanımlamak için kullanılan birimdir. 2700 K dediğimizde görece sıcak bir ışık kaynağından bahsettiğimiz ya da 7000K dediğimizde görece soğuk bir ışık kaynağından bahesttiğimiz anlaşılabilir. Karşılaştırma metodunu kullanamayacağımız yerlerde Kelvinmetre ile ölçüm yapılabilir. Renksel geriverim Color rendering ’ bir ışık kaynağının renkleri ne kadar iyi okutabildiğini anlatan bir tanımlamadır. CRI 100 ise mükemmel renk okutması yapan bir kaynaktan söz ettiği anlaşılabilir. Fakat CRI yaklaşık bir değerdir. Bu nedenle aynı CRI ye sahip farklı dalga boyu dağılımlarına sahip ışık kaynakları farklı renk okutma kabiliyetlerine sahip olanbilirler. Bu tarz bir durumda karşılaştırma yapmak veya ışık kaynaklarının spektral güç dağılım tablolarını inceleyerek ihtiyacımız olan ışık kaynağını bulmak gerekebilir. Işık bir noktadan, çizgiden ya da alandan yayılabilir. Kategorilere ayırmak aslında pek de doğru değildir fakat önemli olan nokta ışık kaynağının noktasal mı çizgisel mi olduğunun tanımının algılayıcının ışık kaynağına ve mesafesine göre değişecek olmasıdır. Işık saniyede yaklaşık m hızla doğrusal olarak yol alır. Doğrusal yayılımı nedeni ile lensler ve reflektörler vasıtası ile istenen şekilde yönlendirilebilir. Farklı şekilde yüzeyler sayesinde optik olarak kontrol edilebilir. Farklı yüzeyler-objeler ışığa farklı reaksyonlar gösterebilir; ışığı yansıtabilir, ışığı absorbe edebilir, ışığı dağıtabilir. Mekan tasarımı yaparken kullanım amacına göre yüzeylerin yansıtma özellikerini tanımlamış olmak bu nedenle önemlidir. Renkler ve dokular mekanda hissedilen ışık seviyesini yada ışık algısını ciddi şekilde farklılaştırabilir. Işık şiddeti luminous intensity candlepower’ dediğimiz kavram aslında ışığın kaynaktan çıktığında belli bir yöne doğru uyguladığı gücü temsil eder. Bunu aydınlatma ile ilgili bir çok kaynakta polar diyagram olarak görebiliriz. Aslında bu bir armatürün ya da ışık kaynağının hangi yönlere ne kadar ışık şiddeti uyguladığını anlamamıza yardımcı olan grafiklerdir. Birim zamanda bir kaynaktan çıkan ışık mikatarına “Lumen” denir. Kısaca ışık akısı’ nın birimidir. Lumen bir enerjinin akış oranından bahseder. Bu beygir, watt gibi bir güç birimidir. Işığın gücü mesafeyle ters orantılı şekilde azalır. Kısaca, ışık kaynağı ile aydınlanan yüzeyin mesafesinin arttırılması yüzeye düşen ışık gücünün azalmasına yol açacaktır. Birim zamanda bir yüzeye düşen ışık yoğunluğuna Foodcandle’ yada Lux’ denir. Foodcandle İngilizlerden kalma bir tanımdır.. Lumen / Squarefoot olunca Foodcandle, Lumen / Squaremeter olunca Lux deriz. Lux ve Foodcandle ILLUMINANCE’ birimidir. Foodcandle birimini görünce korkmayın, verilen değeri yaklaşık 10 ile ile çarpınca Lux karşılığını bulmuş olursunuz. Luxmetre kullanarak herhangi bir yüzeye düşen ışık miktarını ölçebilirsiniz. Kısaca özetlersek; Bir ışık kaynağı Lümen olarak ölçülen bir miktarda ışık yaydığını ve ışığın bir yüzeye Lüx yada Foodcandle olarak ölçülebilen yoğunlukta düştüğünü söyleyebiliriz. Birim alan başına yüzeyden yayılan ışık miktarıdır Brightness Parlaklık denir. Brigtness bir ölçü birimi değildir fakat kamaşma ve görsel konfor gibi konuları daha iyi anlamamızı sağlıyan bir kavramdır. BrightParlak dediğimiz şey bir ışık kaynağı yada yansıtıcı bir yüzey olabilir. En yakın bilimsel kavram LUMINANCE’ dır. Luminance , Footlambert yani candela/metrekare olarak ölçülür. Dolayısı ile bir objenin parlaklığı , o objeye ne yönden baktığınıza bağlıdır. Luminance ın yüzeyin büyüklüğü ile bir ilişkisi yoktur. Işık kaynağı gök yüzü, fluoresanın tüp yüzeyi ya da bir akkor flamanlı lamba olabilir... Parlaksa parlaktır! Işık kaynağının verimliliğini tanımlamak için “Luminous Efficacy” denilen bir tanım kullanılır, bu basitçe lumen/watt olarak hesap edilebilir. Yani bir ışık kaynağının kullandığı elektriğin ne kadarının görünebilir ışığa çevirdiğini bulmak için kullanılır. Bütün bu terimler ve tanımlamalar aslında ışığı ölçülebilir kılmak için üretilmiştir. Işığın parçalarının toplamı bütünü anlatmak için yeterli olmasa da yeni keşifler yapabilmek için önemli bir altyapı oldukları kesin. Işık ve Ses Ünitesi Özeti 1 • Varlıkları görebilmek için ışık gereklidir. Işığın varlıklara çarpıp gözümüze gelmesiyle görme olayı gerçekleşir. • Işık yayarak çevresini aydınlatan her şey ışık kaynağıdır. En büyük ışık kaynağımız Güneş`tir. • Kendiliğinden ışık yayan cisimler doğal ışık kaynağıdır. İnsanlar tarafından üretilen ışık kaynakları da yapay ışık kaynaklarıdır. • Ay bir ışık kaynağı değildir. Güneş`ten aldığı ışıkla aydınlanır ve parlak görünür. Bu tür cisimlere aydınlatılmış cisimler denir. 2 • İnsanlar aydınlanmak için eski yıllarda çıra, meşale, kandil, gaz lambası, mum gibi ışık kaynaklarından yararlanıyorlardı. Günümüzde ise bunların yerini ampuller, floresan lambalar ve halojen lambalar • Swan ve Edison`ın çalışmaları sonucunda icat edilen ampulle insanlığa büyük bir hizmet sunulmuştur. 3 • Enerji tasarruflu ampul kullanmak normal ampule göre enerji tüketimini azaltmaktadır. • Aydınlatma araçlarını doğru ve tasarruflu kullanmak aile ve ülke ekonomisi bakımından çok önemlidir. • Uygun olmayan, gereksiz yere yapılan aydınlatmalar ışık kirliğine neden olur. 4 • Ses, titreşimler sonucunda oluşur. • Bir kaynaktan çıkan ses her yöne yayılır. • Müzik aletlerinin sesi, trafikte oluşan sesler yapay seslerdir. Bu sesler yapay ses kaynakları tarafından üretilir. • Gök gürültüsü, su sesi, kuş sesi doğal seslerdir. Bu sesler doğal ses kaynakları tarafından üretilir. 5 • Sesin işitilebilmesini sağlayan özelliği, şiddetidir. İnsanlar belirli şiddetteki sesleri duyabilirler. • Megafon, mikrofon gibi araçlarla sesin şiddetini arttırabiliriz. • Yüksek şiddetteki sesler kulak sağlığımızı olumsuz yönde etkiler. • İnsanları rahatsız eden, şiddeti yüksek ve düzensiz sesler ses kirliliği oluşturur. 6 • Işık ve ses birer enerji türüdür. • Işık ve ses birçok kaynak tarafından üretilebilir. • Islık ve ses günümüzde teknolojide kullanılmaktadır. Kaynak MEB 4. Sınıf Fen ve Teknoloji Kitabı Kitapları 2013 Ses mi Işık mı Daha Hızlıdır?Yağmur yağarken şimşek çakınca önce görüntüsü sonra sesi gelir peki nedenini düşündünüz mü? Bunun nedeni ses ve ışık hızı arasındaki farktır. Bu içeriğimizde de sizler için ses ve ışık hızının farkını, ses mi ışık mı daha hızlıdır bunu sürekli olarak merak uyandıran "Ses mi ışık mı daha hızlı" sorusunun yanıtı;Ses ve ışığın ortak özelliği, enerji taşıyan dalgalar olmasıdır. Peki, dalga nedir? Dalga, tekrar eden ve ilerleyen bir harekettir. Dalganın hızı, boyutu ve frekansı dalgalarına bakacak olursak, günlük yaşamımızda duyduğumuz ses, havada ilerleyen mekanik titreşim ve bir dalgadır. Her sesi duyabilir miyiz? Kulağımızla belirli frekanstaki ses dalgalarını işitebiliriz. Frekansı saniyede 20’nin altında olan sesleri gelecek olursak, ışık bir dalgadır. Ses gibi mekanik dalgalar titreşim için hava gibi bir madde isterken; ışık gibi elektromanyetik dalgalar ise bir madde ortamına ihtiyaç duymaz çünkü boşlukta ilerlerler. Ses ise boşlukta ve Işık HızıSes hızı 343 m/sIşık hızı m/sIşık hızı, sesin hızından kat kat daha hızlıdır. Işığın hızı, saniyede km’dir. Ses ise saniyede yaklaşık 300-400 metre yol alır. Işık hızının daha hızlı olduğunun en basit kanıtı ise şimşek ve gök gürültüsü olaylarıdır. Yağmurlu havalarda dikkat edecek olursanız öncelikle bir ışık yayılır ve daha sonra gök gürültüsünü duyarız. Hatta küçük çocuklar bu ışığı gördükleri anda birazdan gök gürültüsünün duyulacağını bildikleri için yorganın altına olarak; Işık sesten çok daha hızlıdır. Buna en güzel örnek olarak da şimşek çakması verilebilir. Şimşek çakınca önce şimşek görünür daha sonra sesi gelir. Benzer İçerik ÖnerileriAydınlatma İçin Işık Tonlarının ÖnemiYıldızlar Gerçekten Kayar mı?

ışık ve sesin ortak özelliği